Sekanslama, DNA veya RNA gibi nükleik asitlerin baz dizilimlerinin belirlenmesi işlemidir. Bu yöntem, genetik bilgiyi açığa çıkarmak ve biyolojik süreçleri anlamak için kritik öneme sahiptir.
Yeni Nesil Dizileme (NGS)
Yeni Nesil Dizileme (NGS) veya Next Generation Sequencing, geleneksel dizileme yöntemlerinden çok daha hızlı ve verimli olan modern bir sekanslama yöntemidir. Bu teknoloji, aynı anda milyonlarca DNA parçasının dizilenmesine olanak tanır.
NGS Yöntemleri
NGS teknolojisinin birçok farklı yöntemi vardır. Bunlardan bazıları:
Illumina: Floresan işaretler kullanarak DNA dizilerini tespit eder.
Ion Torrent: Protonların salınımını ölçerek DNA dizilimini belirler.
Sanger Sekanslama: İlk olarak geliştirilen ve en çok bilinen sekanslama yöntemidir. Ancak NGS’nin hız ve verimliliği nedeniyle daha az kullanılır hale gelmiştir.
Sekanslama Nasıl Yapılır?
DNA Hazırlığı: DNA örneği toplanır ve saflaştırılır.
DNA Parçalanması: DNA, daha küçük parçalara ayrılır.
Kütüphane Hazırlığı: DNA parçalarına adaptörler eklenir ve sekanslama için hazır hale getirilir.
Dizileme: DNA dizileri, sekanslama makinesinde okunur.
Veri Analizi: Elde edilen dizilim verileri, biyoinformatik araçlarla analiz edilir.
Sekanslama Türleri
Yeni Nesil Dizileme (NGS): Yüksek hacimli veri üretimi için idealdir.
Sanger Sekanslama: Düşük hacimli ve yüksek doğruluk gerektiren çalışmalar için kullanılır.
RNA Sekanslama: Gen ifadesi ve transkriptom analizleri için kullanılır.
Sekanslama Teknolojisinin Kullanım Alanları
Genomik Araştırmalar: Genomların yapısını ve işlevini anlamak.
Tıbbi Genetik: Genetik hastalıkların tanısı ve tedavisi.
Tarım: Bitki ve hayvan genetiklerinin geliştirilmesi.
Adli Tıp: Suç mahallinde bulunan genetik materyalin analizi.
Sekanslamanın Avantajları
Hız: Yüksek hacimli veri üretimi sayesinde hızlı sonuçlar.
Düşük Maliyet: Yüksek verimlilik sayesinde maliyetlerin düşmesi.
Geniş Kapsam: Aynı anda birçok farklı DNA parçasının dizilenmesi.
Sekanslama ve Veri Analizi
Sekanslama işlemi sonrası elde edilen büyük veri setleri, biyoinformatik araçlarla analiz edilir. Bu analizler, genetik varyasyonları, gen ifadesini ve diğer biyolojik süreçleri anlamamıza yardımcı olur.
Sekanslama sonuçlarının analizinde kullanılan BLAST yöntemi hakkında daha fazla bilgi için ‘BLAST Nedir?‘ sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.