Atık Kodu Nasıl Belirlenir?

Atık yönetimi, çevre koruma ve sürdürülebilirlik açısından büyük önem taşır. Atık kodları, atıkların doğru bir şekilde sınıflandırılmasını ve yönetilmesini sağlar. Bu yazıda, atık kodlarının nasıl belirlendiğini, atık kodlarının önemini ve Türkiye’deki atık yönetimi mevzuatını ele alacağız.

Atık Kodu Nedir?

Atık kodu, belirli bir atık türünü tanımlayan ve sınıflandıran numaralardır. Bu kodlar, atıkların doğru bir şekilde toplanması, taşınması, işlenmesi ve bertaraf edilmesi için kullanılır. Atık kodları, çevreye zarar vermemek için atıkların uygun şekilde yönetilmesini sağlar.

Atık Kodu Nasıl Belirlenir?

Atık kodları, Avrupa Atık Kataloğu (EWC) veya Türkiye’de Atık Yönetimi Yönetmeliği gibi ulusal ve uluslararası düzenlemelere göre belirlenir. İşte atık kodlarının belirlenme süreci:

1. Atığın Tanımlanması

   • Atık kodu belirlenirken ilk adım, atığın tam olarak tanımlanmasıdır. Atığın kaynağı, bileşimi, fiziksel durumu ve tehlikeli özellikleri gibi faktörler dikkate alınır.

2. Atık Yönetimi Yönetmeliği ve EWC

   • Türkiye’de, atık kodları Atık Yönetimi Yönetmeliği’ne göre belirlenir. Avrupa’da ise Avrupa Atık Kataloğu (EWC) kullanılır. Bu düzenlemelerde yer alan atık listeleri ve kodları, atığın türüne göre sınıflandırılmasını sağlar.

3. Atık Listeleri ve Ek 4

   • Atık kodları genellikle belirli atık listeleri ve Ek 4 gibi ekler üzerinden belirlenir. Bu listelerde, atık türlerine göre ayrılmış kodlar ve açıklamalar yer alır.

4. Tehlikeli ve Tehlikesiz Atıkların Ayrımı

   • Atık kodu belirlenirken, atığın tehlikeli veya tehlikesiz olup olmadığına da dikkat edilir. Tehlikeli atıklar, özel yönetim gerektiren atıklar olarak sınıflandırılır ve ayrı kodlarla belirtilir.

5. Kodlama Sistemine Göre Belirleme

   • Atıklar, altı haneli bir kodlama sistemi ile sınıflandırılır. İlk iki hane atığın kaynağını, sonraki iki hane atık türünü ve son iki hane ise atığın özel özelliklerini belirtir.

Atık Kodlarının Önemi

Atık kodlarının doğru belirlenmesi, atıkların etkin bir şekilde yönetilmesini sağlar ve çevreye verilen zararı minimize eder. İşte atık kodlarının öneminden bazıları:

1. Yasal Uyumluluk

   • Atık kodlarının doğru belirlenmesi, yasal düzenlemelere uyum sağlamada kritik bir rol oynar. Bu, hem çevre koruma hem de işletmelerin yasal sorumluluklarını yerine getirmesi açısından önemlidir.

2. Tehlikeli Atık Yönetimi

   • Tehlikeli atıkların doğru sınıflandırılması ve yönetimi, insan sağlığı ve çevre güvenliği açısından büyük önem taşır. Atık kodları, tehlikeli atıkların doğru bir şekilde işlenmesini ve bertaraf edilmesini sağlar.

3. Verimlilik ve Kaynak Kullanımı

   • Atıkların doğru sınıflandırılması, geri dönüşüm ve yeniden kullanım süreçlerini kolaylaştırır. Bu da kaynakların verimli kullanılmasına ve sürdürülebilirliğe katkıda bulunur.

4. İzleme ve Raporlama

   • Atık kodları, atık yönetimi süreçlerinin izlenmesi ve raporlanması için gereklidir. Doğru kodlama, atık miktarlarının ve türlerinin doğru bir şekilde raporlanmasını sağlar.

Türkiye’de Atık Yönetimi Mevzuatı

Türkiye’de atık yönetimi, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yürütülen Atık Yönetimi Yönetmeliği ile düzenlenir. Bu yönetmelik, atıkların sınıflandırılması, taşınması, işlenmesi ve bertaraf edilmesi ile ilgili kuralları belirler. Yönetmelikte, atık kodlarının belirlenmesi ve kullanılması ile ilgili detaylı hükümler yer alır.